Harcerska spółdzielczość w Bielsku-Białej

Po zakończeniu II wojny światowej ruch spółdzielczy w całej Polsce znacząco się przeobraził. Jako znaczący element społecznych i gospodarczych inicjatyw, stanowił ważny punkt w budowaniu państwa socjalistycznego. Dostrzegalny jest rozwój wszelkich form spółdzielczości – również w Bielsku-Białej.

Inicjatorem założenia spółdzielni harcerskiej na Podbeskidziu był druh Tadeusz Kurek. Pomysł spotkał się z zainteresowaniem i wsparciem wielu działaczy harcerskich. Działanie rozpoczyna 13 czerwca 1945r. Spółdzielnia została zarejestrowana w ramach Związku Gospodarczym Spółdzielni „Społem” pod nazwą Harcerska Spółdzielnia „Beskid”. Siedziba mieściła się przy głównej ulicy w Białej, obecnej ul. 11 listopada. Pierwszymi darczyńcami materiałów był zakład „Lenko”, który przekazał tzw. płótno harcerskie na wyrób mundurków, plecaków, chlebaków itp.

Pierwszym prezesem spółdzielni został wybrany Władysław Jarek, zastępcą prezesa oraz kierownikiem sklepu Tadeusz Kurek, a trzecim członkiem zarządu została główna księgowa Joanna Ziaja-Bukowska. Przewodniczącym Rady Nadzorczej wybrany został Wiktor Łaszczok.

Zapotrzebowanie na sprzęt harcerski i turystyczny było ogromne, zatem spółdzielnia rozrastała się w bardzo szybkim tempie. Postanowiono ujednolicić sprzedawane towary, żeby w sklepie mógł wyposażyć się każdy harcerz.  Można było w niej dostać mundurki, chusty, rogatywki, berety, naszywki do mundurów, finki, plecaki, menażki, klamerki.

Druh Kurek był częstym gościem Centralnej Składnicy Harcerskiej w Warszawie, gdzie uzyskiwał kontakty do dostawców materiałów. Wkrótce przy spółdzielni otwarto własną szwalnię mundurów. W 1948 otwarto wiele filii: dział tekstylny w Białej, sklep w Dziedzicach, w Kętach, w centrum Bielska przy ul. Barlickiego. Spółdzielnia zaczyna inwestować w produkcję  sprzętu sportowego i zimowego – otwarto zakład produkcyjny w Mikuszowicach Śląskich. Rozpoczęto produkcje nart, sanek, huśtawek itp. Wytwórnia ta stała się później podwaliną pod państwowe Zakłady Sprzętu Sportowego „PolSport”. Pod koniec roku spółdzielnia zatrudniała 30 pracowników. Efektywność działania spółdzielni była dostrzegalna w skali kraju – W ramach współzawodnictwa międzyspółdzielczego Harcerska Spółdzielnia „Beskid” zdobyła I miejsce w skali całego kraju  Do spółdzielni mogli należeć także młodsi harcerze, dla których wpisowe wynosiło 1 zł. Organizowano konkurs między drużynami, z której wpisze się więcej członków i wniesie większy wkład. Nagrodą był sprzęt sportowy i obozowo-pionierski.

Rozwój Spółdzielni Harcerskiej przerwała w roku 1949 decyzja o włączeniu ZHP do Związku Młodzieży Polskiej. Podjęto decyzję o likwidacji spółdzielni i wszystkich zakładów. Likwidatorem została dh. Joanna Bukowska. Działanie zakończono 31 grudnia 1950 r.

Skip to content